Ondanks het veranderende klimaat vriest het ook in de Nederlandse- en Belgische winters nog regelmatig. Zeker in de maanden december en januari is het risico op een aantal dagen met (nacht)vorst relatief groot. Hoe werkt een warmtepomp in de winter?
Wat is hierbij het verschil tussen een hybride warmtepomp en een volledig elektrisch model? Wanneer is het voor mij interessant om over te stappen van een hybride apparaat met cv-ketel naar een volledig elektrische warmtepomp, zonder het in de winter koud te krijgen? In dit artikel vind je het antwoord op dergelijke vragen.
Warmtepomp in de winter gebruiken mogelijk
Een warmtepomp zal ook in de wintermaanden, met een temperatuur onder het vriespunt, blijven werken. De lucht van buiten, hoe koud ook, bevat namelijk nog steeds energie.
Deze energie kan door een warmtepomp worden omgezet in warmte, om zo de ruimtes in huis te verwarmen. Dat heeft te maken met het koudemiddel dat een warmtepomp gebruikt.
Dit middel kookt en verdampt op het moment dat de temperatuur buiten laag is. Het middel zal altijd kouder zijn dan de omgevingslucht, de aardbodem of het grondwater dat door een warmtepomp gebruikt wordt.
Gebruik hybride warmtepomp in de winterperiode
Bovenstaande geeft een goed beeld van de werking van een volledig elektrische warmtepomp in de winter. Zeker in wat oudere woningen kiest men vaak voor de investering in een hybride warmtepomp; de keuze voor een volledig elektrisch model is hier lang niet altijd mogelijk.
Zo’n hybride model wordt naast een bestaande- of nieuwe cv-ketel in huis gemonteerd. Wanneer het buiten kouder wordt, neemt de cv-ketel het van de hybride warmtepomp over. Deze is op dat moment niet langer in staat om voldoende warmte te genereren voor de kamers van je woning. De cv-ketel is dat wel.
Snel verhogen temperatuur thermostaat niet mogelijk
Een van de eigenschappen van een warmtepomp is het gegeven dat deze er relatief lang over doet om de temperatuur in huis met een paar graden te verhogen. Dit kan al snel meerdere uren duren. In tegenstelling tot een klassieke cv-ketel, waarbij de temperatuur al binnen zo’n tien tot twintig minuten hoger zal zijn.
Het maakt dat het bij het gebruik van een volledig elektrische warmtepomp in de wintermaanden niet mogelijk is om de thermostaat in korte tijd een aantal graden te verhogen. Niet voor niets wordt het afgeraden om de thermostaat in de avond naar beneden bij te stellen; houd een continue temperatuur aan bij een warmtepomp.
Op dit punt verschilt het gebruik van een warmtepomp in de winter van dat van een cv-ketel, waarbij men de thermostaat ’s avonds vaak wel naar beneden zet om energie te besparen.
Impact koude wintermaanden op rendement warmtepomp
Hoewel de warmtepomp ook in de winterperiode zorgt voor het verwarmen van de ruimtes in huis, heeft de temperatuur wel degelijk impact op de werking van het apparaat. Het rendement van een warmtepomp valt lager uit, wanneer het buiten kouder wordt.
Je ziet het onder meer terug in het energieverbruik van de warmtepomp. Bij een volledig elektrisch model, waarbij de warmtepomp ook zorgt voor het verwarmen van het tapwater in huis, heeft het energieverbruik duidelijk de vorm van een omgedraaide parabool.
De daling in het rendement van de warmtepomp is het kleinst bij een bodem/water-warmtepomp of een geothermisch model. Dit valt te verklaren door het feit dat de bodem veelal een constante temperatuur heeft van circa zeven graden Celsius.
Je bent hierdoor minder afhankelijk van schommelingen in de temperatuur om het verbruik van je warmtepomp te kunnen bepalen. Overigens is zo’n bodem/water- of geothermische warmtepomp in de zomermaanden minder rendabel voor het verwarmen van tapwater dan bijvoorbeeld een lucht/water-warmtepomp.
Combineer een warmtepomp met zonnepanelen
Interessant is de combinatie van een warmtepomp met zonnepanelen. Op deze manier kun je op winterse dagen een deel van de benodigde stroom voor het verwarmen van je huis zelf opwekken.
Houd er hierbij rekening mee dat de opbrengst van zonnepanelen in de winter vaak niet voldoende is om het verbruik van de warmtepomp en andere apparatuur in je woning volledig te kunnen compenseren. De dagen zijn korter en het aantal zonuren ligt lager.
Laat eens een adviseur langskomen om te laten berekenen welk deel van het verbruik van de warmtepomp gecompenseerd kan worden door zonnepanelen op het dak van je woning te monteren.
Het rendement van deze zonnepanelen is de afgelopen jaren steeds hoger geworden, wat een investering in groene zonnestroom interessanter maakt voor huishoudens. Daarbij profiteren zij de komende jaren nog van een (gedeeltelijke) salderingsregeling, wat de terugverdientijd van zonnepanelen ten goede komt.
