Aan de TU Delft zijn onderzoekers er recent in geslaagd om een eerste natriumbatterij te ontwikkelen. Dit kan op termijn de opvolger worden van de bestaande lithiumbatterij. Een ontwikkeling die een grote impact zal hebben op de energietransitie. Bij het halen van de gestelde klimaatdoelen spelen batterijen een belangrijke rol. Ze faciliteren het opslaan van grote overschotten aan opgewekte groene stroom. Dit is belangrijk om een stabiele stroomvoorziening na 2030 te kunnen garanderen. Met het wegvallen van de kolencentrales kunnen diepe dalen in de groene stroomproductie niet gecompenseerd worden, de megabatterij vormt daar de oplossing voor.
Batterijen op basis van natrium bieden verschillende voordelen ten opzichte van de batterijen die op dit moment nog gebruikt worden. Zo gaan de natriumbatterijen tot wel 30 à 40 procent langer mee; het maakt ze tot een hele duurzame oplossing. Daarbij kunnen deze batterijen veel sneller worden opgeladen dan de lithiumbatterijen. In dit artikel lees je meer over deze ontwikkelingen en de rol die de natriumbatterij op termijn zal spelen in de energietransitie.
Natriumbatterij op duurzame wijze te produceren

Naast de snelheid waarmee een natriumbatterij kan worden opgeladen en de langere levensduur hiervan, biedt het model nog een voordeel. Zo kan de natriumbatterij op een hele duurzame wijze geproduceerd worden. De afhankelijkheid van schaarse stoffen is bij de toepassing van natriumaccu’s kleiner, dan bij een lithiumbatterij. Dat laatste type batterij wordt vervaardigd uit een combinatie van lithium en kobalt. Naast het feit dat deze materialen schaars zijn, heeft de winning ervan een sterk negatieve impact op het milieu.
Overigens verwachten de onderzoekers van de TU Delft dat een grootschalige inzet van deze natriumbatterijen nog even op zich zal laten wachten. Op dit moment worden de natriumaccu’s enkel nog op kleine schaal geproduceerd. Er zijn slechts een paar commerciële partijen die zich hier momenteel mee bezig houden.
Belangrijke rol van batterijen in de energietransitie
Zoals eerder aangehaald spelen de megabatterijen straks een belangrijke rol in de energietransitie. De stroomproductie uit wind en zon is sterk afhankelijk van de weersinvloeden. Wanneer de zon niet schijnt en de wind nauwelijks waait, wordt er onvoldoende stroom geproduceerd om huishoudens en bedrijven een betrouwbare energievoorziening te kunnen bieden. Op dit moment kan een dal in de productie van groene stroom worden opgevangen met de energie uit kolencentrales.
De overheid bepaalde eerder echter dat deze centrales van de oude generatie vanaf 2025 geen kolen meer mogen gebruiken. Centrales van de nieuwe generatie moeten per 2030 stoppen met de productie van energie uit kolen. Het maakt dat men vanaf 2030 een andere oplossing nodig heeft om een stabiele energievoorziening te kunnen garanderen.
Overschotten aan groene stroom opslaan op batterijen
Een van de mogelijke oplossingen is het gebruik van megabatterijen. Er wordt momenteel op verschillende plekken in Nederland gewerkt aan de realisatie van deze systemen. Met deze batterijen kan een overschot aan groene stroom, op dagen dat het hard waait of de zon lang schijnt, worden opgeslagen. Is er een volgende dag sprake van een dal in de energieproductie? In dat geval doet men een beroep op het eerder opgeslagen overschot.
Ook op kleinere schaal is toepassing natriumbatterij interessant
Niet alleen voor het opslaan van overschotten aan groene stroom op megabatterijen is de ontwikkeling bij de TU Delft interessant. Men verwacht dat producenten deze natriumbatterijen ook op kleinere schaal zullen toepassen. Denk bijvoorbeeld aan de toepassing hiervan in smartphones. Een telefoon gaat straks mogelijk twee keer langer mee, wanneer deze is uitgevoerd met een natriumbatterij. Vaak vervangt men een toestel als gevolg van een zwakke accu. Of denk aan de toepassing in de thuisbatterijen. Huishoudens willen hiermee voorkomen dat zij een heffing van hun energieleverancier betalen voor de stroom die zij gesaldeerd hebben. Met een thuisbatterij, nu nog een lithiumbatterij, is het mogelijk om deze stroom op te slaan. Zo kan men de zelf opgewekte groene stroom later op de dag alsnog gebruikt.
Natriumbatterijen in bestaande fabrieken te produceren
Positief aan de ontwikkeling van natriumbatterijen is dat de productie hiervan mogelijk is binnen bestaande fabrieken. Een producent van lithiumbatterijen kan zodoende relatief makkelijk overstappen op de productie van natriumbatterijen. Dat is een belangrijk voordeel op het moment dat men de productie van deze batterijen opschaalt. Daarvan is voorlopig echter nog geen sprake, verwacht men bij de TU Delft. Voor nu is er nader onderzoek nodig. Daarna is het mogelijk om een start te maken met een grootschalige productie van de natriumbatterijen. Bovenal vormt het reeds gedane werk een interessante stap richting een duurzamere wereld.